Δερματικές αλλεργίες
Οι δερματικές αλλεργίες περιλαμβάνουν ένα μεγάλο φάσμα δερματικών βλαβών με ποικίλη αιτιολογία σε κάθε περίπτωση. Αν εξαιρέσει κανείς τις παθήσεις όπου το δέρμα απλά αποτελεί ένα τομέα εκδήλωσης μίας αλλεργίας (πχ φαρμακευτική αντίδραση, αναφυλλακτικό σόκ κλπ) τότε οι κυριότερες δερματικές αλλεργίες είναι η κνίδωση, η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής και το ατοπικό έκζεμα.
Ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα
Το ατοπικό έκζεμα είναι μία από τις πιο συνήθεις διαταραχές της αρχιτεκτονικής του δέρματος. Αρκετά συχνά (περίπου 25-40%) έχει αλλεργικό υπόστρωμα, ένεκα της κληρονομικής του συσχέτισης, περίπτωση κατά την οποία συνοδεύεται και από αυξημένη πιθανότητα συνεκδήλωσης με άλλο ατοπικό νόσημα, όπως η τροφική αλλεργία, η αλλεργική ρινίτιδα και το άσθμα. Η ονομασία έκζεμα προέρχεται από το ρήμα εκ-ζέω, δηλαδή βράζω, αποδίδοντας έτσι το αίσθημα καύσου στις περιοχές με έκζεμα. Περίπου το 75% από τα παιδιά που θα εμφανίσουν ατοπικό έκζεμα, θα το κάνουν τους πρώτους μήνες της ζωής, ένα 10-25% στην πρώτη παιδική ηλικία (οπωσδήποτε όμως μέχρι την ηλικία των 11 ετών), ενώ πολύ σπάνια στο 2-5% μπορεί να εκδηλωθεί και στην ενήλικο ζωή. Τα πρώτα σημεία εμφάνισης εκζέματος, είναι η ξηρότητα, η ερυθρότητα και το λεπιδώδες εξάνθημα της επιδερμίδας τα οποία ορισμένες φορές αντανακλούν πολύ έντονα στοιχεία φλεγμονής στα πάσχοντα μέρη. Οι περιοχές που θίγονται στα βρέφη πιο συχνά είναι το μέτωπο, γύρω από το στόμα και στις παρειές ενώ μετά το 2ο έτος δίνουν την σκυτάλη στις εκτατικές επιφάνειες των άκρων, στον κορμό και αργότερα στα παιδιά και στους εφήβους μπορεί να εμφανισθεί στο πρόσωπο ή/και στις καμπτικές επιφάνειες των αρθρώσεων.
Αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής
Η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής είναι μια κοινή πάθηση του δέρματος η οποία προκαλείται κατά την επαφή του δέρματος με παράγοντες είτε φυσικούς είτε χημικοφυσικής προέλευσης, που δημιουργούν τοπικές αλλεργικές φλεγμονώδεις αντιδράσεις. Συνήθως οι βλάβες παρουσιάζονται δύο με τρεις μέρες μετά από την επαφή με το αλλεργιογόνο και διαρκούν για όσο χρονικό διάστημα συνεχίζεται η επαφή με αυτό. Στην έγκαιρη απομάκρυνση του αλλεργιογόνου, η δερματική αντίδραση μπορεί να συνεχίζεται συνήθως για διάστημα μίας έως δύο εβδομάδων, ενώ στην περίπτωση που δεν απομακρύνεται, τότε δημιουργείται χρόνιο έκζεμα.
Κνίδωση
Η κνίδωση είναι η κατάσταση όπου ο ασθενής εμφανίζει συνήθως αιφνιδιαστικά, πομφούς (καντίλες) και ερυθρότητα είτε σε μια περιοχή του σώματος είτε πιό συχνά σε όλο του το σώμα οπότε και μοιάζει σαν γεωγραφικός χάρτης. Την πάθηση αυτή την χαρακτηρίζουν ο έντονος κνησμός, η εναλλαγή θέσεων των εξανθημάτων και η πιθανότητα να επανεμφανίζεται σε κοντινά χρονικά διαστήματα το ένα με το άλλο. Ανάλογα με τη χρονική περίοδο – διάρκεια που συμβαίνουν τα επεισόδια (η οποία συμβατικά οριοθετείται στις 4 εβδομάδες), διακρίνουμε την οξεία και την χρόνια μορφή της πάθησης. Επίσης ανάλογα με το ερέθισμα που τις προκαλεί, διακρίνουμε (α) τις φυσικές κνιδώσεις (εκ τριβής ή εκ ψύχους ή θερμότητα ή ακτινοβολία κλπ), (β) τις δευτεροπαθείς π,χ, μεταλοιμώδεις, φλεγμονώδεις κλπ και (γ) σε ιδιοπαθείς δηλαδή σε εκείνες χωρίς ανεύρεση συγκεκριμένου αιτίου. Στην συντριπτική τους πλειονότητα αποτελούν αθώες καταστάσεις με μόνη αλλά όχι αμεληταία επίπτωση, την μείωση του επιπέδου ποιότητας της καθημερινότητας του πάσχοντα.
