
Αλλεργική ρινίτιδα – άσθμα
H αλλεργική ρινίτιδα αποτελεί ένα είδος άσηπτης φλεγμονής, δηλαδή μια φλεγμονή η οποία δεν οφείλεται σε μικρόβια ή παράσσιτα. Η φλεγμονή αυτή αφορά τον ρινικό βλενογόνο, δηλαδή την εσωτερική επένδυση των ρινικών κοιλοτήτων. Το κύριο χαρακτηριστικό αυτής της φλεγμονής είναι ότι είναι παρούσα καθόλη την διάρκεια του χρόνου, έστω και σε αμεληταία ένταση και παρουσιάζει έξαρση μόνο όταν έρχεται σε επαφή με το αλλεργιογόνο του εισπνεόμενου αέρα ή αλλιώς αεροαλλεργιογόνο. Κλινικά η αλλεργική ρινίτιδα χαρακτηρίζεται από την ρινική καταρροή (“ρινόρροια”), τους πταρμούς (”φταρνίσματα”), τον ρινικό κνησμό (”φαγούρα”) και την ρινική συμφόρηση (“μπούκωμα”), ενώ συχνά συνυπάρχουν συμπτώματα από τους παραρρίνιους κόλπους (ιγμορίτιδα) και τους οφθαλμούς (επιπεφυκίτιδα), όπου δηλαδή θα επικαθίσει το αεροαλλεργιογόνο. Τα πιο γνωστά αεροαλλεργιογόνα είναι οι διάφορες γύρεις , δηλαδή η γονιμοποιός σκόνη των σπερματόφυτων (δένδρα, αγριόχορτα κλπ), η οικιακή σκόνη (ακάρεα της σκόνης), οι μύκητες (μούχλας κλπ) και τα ζωικά αερολύμματα (τρίχωμα, σάλιο, κύτταρα δέρματος κλπ).
Το αλλεργικό βρογχικό άσθμα είναι συνήθως η εξέλιξη της ήδη από λίγων ετών εγκατεστημένης αλλεργικής ρινίτιδας. Τα αεροαλλεργιογόνα έρχονται σε επαφή και με τα δύο συστήματα και αυτό εξηγεί γιατί ανευρίσκονται μαζί τόσο συχνά αυτές οι παθήσεις. Δεδομένου ότι η αλλεργική ρινίτιδα έχει 7 πλασιο επιπολασμό από το άσθμα εξηγείται γιατί το 80% των ασθματικών έχει και αλλεργική ρινίτιδα, ενώ αντίστροφα το 30% των ατόμων που είχαν αλλεργική ρινίτιδα απέκτησαν και άσθμα. Το αλλεργικό άσθμα είναι εξίσου ένα είδος άσηπτης φλεγμονής, η οποία έχει τους ίδιους χαρακτήρες με εκείνους της αλλεργικής ρινίτιδας, αλλά με πολυπλοκότερη και δυσκολότερα αντιμετωπίσιμη παθοφυσιολογία. Αυτός είναι και ο λόγος που ορίζεται σαν μια χρόνια υποτροπιάζουσα φλεγμονώδης νόσος των αεραγωγών. Η χρόνια φλεγμονή συσχετίζεται με την βρογχική υπεραντιδραστικότητα δηλαδή τον ήδη στρεσαρισμένο βλεννογόνο των βρόγχων, ο οποίος απαντά ενάντια ακόμη και σε ίχνη ερεθιστικών πτητικών ουσιών, προκαλλώντας επαναλαμβανόμενα επεισόδια βήχα, ενίοτε και συριγμού (σφύριγμα ή ”γατάκια”), δύσπνοιας και αίσθησης βάρους στο στήθος. Αυτά τα επεισόδια εμφανίζονται κυρίως τη νύχτα ή νωρίς το πρωί συνοδεύονται συχνά από απόφραξη των βρόχων η οποία είναι συνήθως αναστρέψιμη αυτόματα ή μετά από θεραπεία.
Αυτό που πρέπει λοιπόν να κατανοήσουν οι ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα είναι οτι δεν πρέπει να υποτιμούν την πάθηση τους, όχι γιατί μπορεί να χειροτερέψει αλλά γιατί συνήθως προηγείται της εμφάνισης άσθματος το οποίο μπορεί πραγματικά να έχει αρνητική επίπτωση στην ποιότητα ζωής τους. Οι ασθενείς αυτοί θα μπορούσαν να το είχαν αναστείλει εάν φρόντιζαν πιο επισταμένα την προπομπό ρινίτιδα, αντιμετωπίζοντας την αιτιολογικά με αιτιολογική θεραπεία δηλαδή με εμβόλια ανοσοθεραπείας!